Với gà, gan là bộ phận với nhiều chức năng quan trọng trong tiêu hóa như trao đổi chất. Hiện tượng nhiễm mỡ ở gà tuy là bệnh thường gặp nhưng nếu không chăm sóc đúng sẽ ảnh hưởng lớn tới năng suất, hiệu quả kinh tế.
Ở gà thì hội chứng xuất huyết và mỡ gan là bệnh trao đổi chất, thường gặp ở gà nuôi dài ngày như gà đẻ và gà giống. Đây là một bệnh rối loạn chuyển hóa, đặc biệt là giai đoạn gà đẻ đỉnh cao. Cho dù đây là bệnh gây chết với tỷ lệ thấp nhưng gây ra hiện tượng gà thừa cân trong chu kỳ đẻ và gây giảm năng suất trứng.
Trong cơ thể vật nuôi Gan giữ nhiều chức năng quan trọng trong tiêu hóa, trao đổi chất, hấp thu dinh dưỡng. Hầu hết các chất bao gồm cả độc tố trong thức ăn và hợp chất hóa học trong thuốc cũng được trao đổi và bài thải ở gan. Hấp thu qua đường tiêu hóa như các axit amin đều phải qua tĩnh mạch của gan trước khi chuyển đến các cơ quan khác.
Hiện tượng nhiễm mỡ xảy ra khi sự tích lũy mỡ ở gan vượt qua khả năng dự trữ của nó và đôi khi nó gây ra mỡ gan.
1.TRIỆU CHỨNG
- Mào tích và da nhợt nhạt
- Năng suất trứng giảm từ 30 – 40%, tăng khối lượng khoảng 20% hoặc hơn
- Tỷ lệ chết từ 2-5% do gan bị xuất huyết
- Tích tụ mỡ trong gan và xoang bụng do gan xuất huyết
- Gan sưng, mềm, dễ nát, màu vàng, cam xám (màu vữa)
2. NGUYÊN NHÂN
Những nguyên nhân phổ biến thường gặp phải như:
- Các yếu tố stress nhiệt độ cao tác động gây rối loạn chuyển hóa
- Khẩu phần thức ăn của gà thiếu cân bằng, dư thừa năng lượng, ít vận động
- Nguồn thức ăn bị ô nhiễm, trúng độc tố nấm mốc, đặc biệt là aflatoxins
- Do lượng hoocmon oestrogen tăng cao ( đặc biệt trong giai đoạn đẻ )
Hiện tượng này thường xảy ra nặng trong mùa nắng nóng
3. BỆNH TÍCH
Khi mổ khám gà bị bệnh sẽ thấy:
- Gà bị xuất huyết bên trong cơ thể, gan lớn, xuất huyết, tích mỡ và rất dễ vỡ, gan có màu vàng hoặc đỏ sẫm.
- Có những u máu từ màu đỏ sẫm đến nâu trên nhu mô gan
- Ổ bụng tích rất nhiều mỡ và mỡ cũng tích tụ trên một số cơ quan nội tạng
4. GIẢI PHÁP
Do sự thay đổi màu sắc của gan sang màu vàng là dấu hiệu sớm của hội chứng này nên cần theo dõi thường xuyên khi mổ khám gà để phát hiện gan nhiễm mỡ ở giai đoạn sớm và có biện pháp can thiệp kịp thời.
- Giảm lượng thức ăn mang vào, hàm lượng protein thô trên 17,5%, hàm lượng chất béo nhỏ hơn 3,5%, bổ sung choline, Vitamin E và B12
- Quản lý nuôi dưỡng đàn gà hợp lý, không để gà quá mập, đặc biệt trong giai đoạn hậu bị. Phải đảm bảo trọng lượng của gà luôn gần đúng với trọng lượng chuẩn
- Cải thiện môi trường nuôi dưỡng, tăng cường thông thoáng và giảm nhiệt độ chuống, đặc biệt là trong mùa nắng nóng
- Giảm thiểu những yếu tố gây stress cho gà
- Thường xuyên cho gà uống các sản phẩm giúp giải độc gan như INTERTONIC của Interchemie Hà Lan hoặc HEPASOL ORAL của công ty VB Pharma hay TONICKEY của công ty Sao Mai để giúp cho lá gan của vật nuôi luôn khỏe mạnh.
Những thông tin khái quát trên sẽ giúp người chăn nuôi chăm sóc và phát hiện hội chứng xuất huyết và mỡ gan ở gà, giảm mức độ ảnh hưởng tới năng suất trứng.
